Ο σπάνιος κόσμος των συναισθημάτων από το Ωνάσειο της Νέας Υόρκης στο Μουσείο της Ακρόπολης

Στο Μουσείο της Ακρόπολης θα ταξιδέψει η έκθεση «Ένας Κόσμος Συναισθημάτων: Αρχαία Ελλάδα, 700 π.Χ. – 200 μ.Χ.». που οργάνωσε από τις 9 Μαρτίου, το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης και το οποίο φωτίζει αυτό το, εν πολλοίς αθέατο, σύμπαν το συμπορευόμενο με αυτό της λογικής και του μέτρου, τον κόσμο των συναισθημάτων.
Η οργή, η συντριβή, η αγάπη και το μίσος κυριαρχούν σε αυτή τη σπάνια και αναστοχαστική θεματική με συναρπαστικά αντικείμενα του αρχαίου κόσμου, που συμβάλουν στη βαθύτερη κατανόηση της καθημερινής μας πραγματικότητας. Η έκθεση συγκεντρώνει 129 αριστουργήματα και ο στόχος της είναι η διερεύνηση των ιδεών και των συμπεριφορών των ανθρώπων της κλασικής αρχαιότητας σχετικά με τα συναισθήματα, καθώς και τους τρόπους αποτύπωσής τους.

Ταξιδεύουν προς την Ελλάδα, στο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου θα εκτεθούν το διάστημα από τις 17 Ιουλίου έως τις 19 Νοεμβρίου 2017, σε μια κίνηση που θα δώσει την ευκαιρία σε Έλληνες και ξένους επισκέπτες να γνωρίσουν αυτό το ιδιαίτερα ενδιαφέρον, παγκόσμιο και διαχρονικό θέμα. Οι αρχαιότητες προέρχονται από τα σπουδαιότερα μουσεία του κόσμου, όπως το Μουσείο Ακρόπολης, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Λούβρο, το Βρετανικό Μουσείο και τα Μουσεία του Βατικανού.
Διαμορφωμένη από μια ομάδα διακεκριμένων επιμελητών, περιλαμβάνει αγγεία, γλυπτά (από αγάλματα φυσικού μεγέθους από την Ακρόπολη μέχρι ταφικά ανάγλυφα), θεατρικές μάσκες, φυλακτά, νομίσματα και αναθήματα, καθώς και άλλα έργα τέχνης, η δημιουργία των οποίων εκτείνεται από τις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. (ο γενικά αποδεκτός χρονικός προσδιορισμός της «Ιλιάδας») μέχρι και τον 2ο αιώνα μ.Χ. Στο σύνολο τους, τα εκθέματα προσφέρουν την ευκαιρία να συλλογιστούμε ξανά τον ρόλο των συναισθημάτων στην προσωπική, κοινωνική και πολιτική ζωή, ενώ παράλληλα συνδράμουν στην προώθηση του σχετικά νέου τομέα της ιστορίας των συναισθημάτων.

Οι κύριες εκθεσιακές ενότητες είναι πέντε. Η πρώτη έχει τίτλο «Η τέχνη των συναισθημάτων» και η δεύτερη «Οι χώροι των συναισθημάτων», η οποία διαρθρώνεται σε πέντε υποενότητες: «Τα συναισθήματα στον ιδιωτικό χώρο», «Στο πεδίο της μάχης», «Τα συναισθήματα στον δημόσιο χώρο», «Τα συναισθήματα στους ιερούς χώρους», «Νεκροταφείο: χώρος πένθους και ελπίδας». Ακολουθούν οι ενότητες «Συναισθηματικές συγκρούσεις», «Σκλάβοι των συναισθημάτων» και «Μήδεια».
Το Μουσείο Ακρόπολης αναλαμβάνει την οργάνωση και τον μουσειογραφικό σχεδιασμό της έκθεσης που θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του μουσείου, καθώς και την παραγωγή ψηφιακού υλικού που θα την εμπλουτίσει. Οι ενότητες θα αναπτυχθούν κυκλικά γύρω από έναν πυρήνα και με τη βοήθεια πετασμάτων βαμμένων σε αποχρώσεις του κόκκινου θα αποδοθεί η κλιμάκωση της έντασης των συναισθημάτων όπως αυτή αποτυπώνεται στα αρχαία έργα. Στον κέντρο του πυρήνα θα εκτεθούν τα γλυπτά του Έρωτα και του Πόθου.

«Προφανώς δεν έχουμε τη δυνατότητα να μελετήσουμε με άμεσο τρόπο τις νευροβιολογικές διεργασίες των ανθρώπων στην αρχαία Ελλάδα. Μπορούμε εντούτοις να παρακολουθήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνικές νόρμες, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, η φιλοσοφία και η παιδεία καθόρισαν τις εκδηλώσεις των συναισθημάτων, όπως και τους τρόπους με τους οποίους τα συναισθήματα επανακαθόρισαν με τη σειρά τους κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, πολιτικές συμπεριφορές και θρησκευτικές πρακτικές», γράφει στον κατάλογο της έκθεσης ο επιμελητής και διακεκριμένος ιστορικός Άγγελος Χανιώτης.
Επιμελητές της έκθεσης είναι ο Άγγελος Χανιώτης, καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών του Ινστιτούτου Ανώτατων Σπουδών (Πρίνστον) και μέλος Δ.Σ. του Θυγατρικού Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ, ο Νικόλαος Καλτσάς, επίτιμος διευθυντής στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και ο Ιωάννης Μυλωνόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Την έκθεση θα πλαισιώνει κατάλογος στα ελληνικά, που θα εκδοθεί με δαπάνες του Ιδρύματος Ωνάση.
Μόνο πέντε έργα από το Μητροπολιτικό Μουσείο δεν θα «ταξιδέψουν» στην Ελλάδα για τεχνικούς λόγους, ενώ θα προστεθούν δυο «νέα» από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Ένας Kιονωτός κρατήρας του ζωγράφου του Cleveland με απεικόνιση της πάλης Ηρακλέους και Βουσίριδος (5ος αι. π. Χ.) και η επιτύμβια στήλη της Δαμασιστράτης, 350-325 π.Χ.

Τα εκθέματα της έκθεσης προέρχονται από τους παρακάτω φορείς/μουσεία:
Αρχαιολογική Συλλογή Αχαρνών (Εφορία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής), Μουσείο Ακρόπολης, Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμικού, Επιγραφικό και Νομισματικό Μουσείο, Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αρχαιολογικό Μουσείο Δήλου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, Αρχαιολογικό Μουσείο Μαραθώνα, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας, Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου στη Σάμο, Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθιού στη Σάμο, Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αρχαιολογικό Μουσείο Θήβας, Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας, Αρχαιολογικό Μουσείο Βραυρώνας, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης -Ίδρυμα Νικολάου Π. Γουλανδρή,  Συλλογή Γεωργίου Τσολοζίδη, Musée du Louvre, Τμήμα Ελληνικών, Ετρουσκικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων, Παρίσι, Staatlichen Antiken

Σχόλια