Ισπανός σουρεαλιστής στην πλατεία Κοραή

Μια σύντομη ματιά στις εννέα ταινίες του Λουίς Μπουνιουέλ που θα προβληθούν στο Αστυ σε ένα 14ήμερο αφιερωμένο στον ισπανό δημιουργό
Ισπανός σουρεαλιστής στην πλατεία Κοραή


Δεκατέσσερις μέρες αφιερωμένες σε γνωστές ,λιγότερο γνωστές ή πολύ σπάνιες ταινίες του ισπανού σουρεαλιστή σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ (1900- 1983) διοργανώνει η εταιρία ΑΜΑ Films από την Πέμπτη 29 Αυγούστου ως και την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου.

Το αφιέρωμα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι ανάμεσα στις ταινίες βρίσκουμε και κάποιες που έχουν να προβληθούν χρόνια, όπως ο «Γαλαξίας» (1968) της σουρεαλιστικής περιόδου του σκηνοθέτη στη Γαλλία και ο «Πυρετός ανεβαίνει στο Ελ Πάο» (1959) μια πολύ σπάνια ταινία του στην οποία με φόντο μια φασιστική χώρα της Λατινικής Αμερικής, ο Μπουνιουέλ για πρώτη φορά εκφράζεται ανοιχτά πάνω σε πολιτικά ζητήματα χρησιμοποιώντας μάλιστα τον γάλλο σταρ Ζεράρ Φιλίπ στον ρόλο του πρωταγωνιστή (το «κύκνειο άσμα» του ηθοποιού). Επίσης, κάθε ημέρα θα προβάλλονται δυο   ταινίες με ένα εισιτήριο κόστους 6 ευρώ.

Ο Λ. Μπουνιουέλ ήρθε στον κόσμο μαζί με τον προηγούμενο αιώνα, το 1900, στην Καλάντα της Αραγονίας, ενώ ο κινηματογράφος και η ψυχανάλυση που επρόκειτο να παίξουν τόσο μεγάλο ρόλο στη ζωή του είχαν ήδη γεννηθεί. Σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης όταν απέκτησε φιλία με τον  Σαλβαδόρ Νταλί και τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, ανθρώπων που συνέβαλαν στη στροφή του από τις φυσικές επιστήμες προς την ποίηση και τον κινηματογράφο.

Οι σπουδές του συνεχίστηκαν στο Παρίσι, όπου ο Μπουνιουέλ μυήθηκε βαθύτερα όχι μόνο στον σουρεαλισμό αλλά και σε άλλους τρόπους πνευματικής δραστηριότητας. Πηγή τους, η δύναμη της φαντασίας, η ερωτική απελευθέρωση και ο ιρασιοναλισμός.

H πρώτη περίοδος του έργου του είναι η ευρωπαϊκή: στη Γαλλία και στην Ισπανία ανάμεσα στο 1928 και στο 1937- με τον «Ανδαλουσιανό σκύλο» και τη «Χρυσή εποχή», που αντιπαραβάλλονται με πρωτοποριακά έργα της ζωγραφικής και της λογοτεχνίας και ταινίες όπως η «Γη χωρίς ψωμί», που εντάσσονται στις γενικότερες πολιτικοοικονομικές αλλαγές που συνέβησαν εκείνη την εποχή στην Ισπανία.

H παραγωγικότερη περίοδός του, η δεύτερη, είναι η μεξικανική (1938-1964), όπου ο Μπουνιουέλ, βιώνοντας φάσεις καλλιτεχνικής αναταραχής και αισθητικής σύγχυσης, ανακάλυψε μια νέα αντίληψη για την τέχνη και την κοινωνία, κάπως ξένη προς τις εμπειρίες που είχε αποκομίσει την περίοδο της συμμετοχής του στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία.

Χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι ότι αρκετές από τις πρώτες ταινίες του δεν ξεφεύγουν από το επίπεδο απλών μελοδραμάτων ως τη στιγμή της μεγάλης καταξίωσής του με το «Λος Ολβιδάδος» (1950) που θα προβληθεί στο αφιέρωμα όπως και  η «Ναζαρέν» (1958), όπου ένας ιερέας του 19ου αιώνα έρχεται σε αντίθεση με την εξουσία και τον διεφθαρμένο κλήρο και καταλήγει στη φυλακή. Ο Μπουνιουέλ ξεπερνά τα όρια του ντοκυμαντέρ, αγγίζει τον εξπρεσιονισμό, στρέφεται ανοιχτά εναντίον της Εκκλησίας και την απομυθοποιεί.

Στο αφιέρωμα ανήκει επίσης το ντοκιμαντερίστικης αισθητικής «Ανέβασμα στον ουρανό» (1951), μια κωμωδία που μέσα από το ταξίδι ενός νιόπαντρου χωρικού με προορισμό την πόλη, εκφράζει χαρά προς τη ζωή, φαινόμενο που συναντάμε σπανίως στις ταινίες του Μπουνιουέλ, Η σύντομη (και τελευταία) επιστροφή του Μπουνιουέλ στην Ισπανία έγινε με τη «Βιριδιάνα» (1961), που προκάλεσε παροιμιώδες σκάνδαλο και πολλές αντιδράσεις από την Καθολική Εκκλησία. Θα προβληθεί και αυτή η ταινία όπως επίσης και ο «Εξολοθρευτής άγγελος» (1962), όπου μια βίλα-φυλακή αποσυντονίζει 20 αριστοκράτες που βρίσκονται εκεί ανεξήγητα εγκλωβισμένοι. Κατεβάζοντας την μάσκες της υποκρισίας ο σκηνοθέτης επισημαίνει την έλλειψη ηθικής και ψυχραιμίας στη μεγαλοαστική τάξη.

Εκτός από τον «Γαλαξία», δυο ακόμα ταινίες της σουρεαλιστικής περιόδου του Μπουνιουέλ στη Γαλλία είναι επίσης προγραμματισμένες να προβληθούν. Η «Τριστάνα» (1970) που θεματικά συγγενεύει με την «Βιριδιάνα» _με την διαφορά ότι εδώ η καταπιεσμένη γυναίκα (Κατρίν Ντενέβ) δεν ξεφεύγει από τον γέρο αριστοκράτη (Φερνάντο Ρέι) διότι χάνει το πόδι της_ και το «Σκοτεινό αντικείμενο του πόθου» (1977) στην οποία η εικόνα της γυναίκας που στοιχειώνει δισυπόστατα (Καρόλ Μπουκέ- Ανχελα Μολίνα) το μυαλό ενός ευϋπόληπτου αστού τροφοδοτεί την τελευταία ταινία του Μπουνιουέλ, ο οποίος έκλεισε την καριέρα του κοιτώντας προς το σουρεαλιστικό ξεκίνημά του.

Aναλυτικά το πρόγραμμα
29-30/08
ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ - ΝΑΖΑΡΕΝ -ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ
31/8-1/9
LOS OLVIDADOS - ΑΝΕΒΑΣΜΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ - LOS OLVIDADOS
2-3-4/9
ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΟΘΟΥ - ΓΑΛΑΞΙΑΣ - ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΟΘΟΥ
5-6/9
Ο ΠΥΡΕΤΟΣ ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΕΛ ΠΑΟ - ΑΝΕΒΑΣΜΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ - Ο ΠΥΡΕΤΟΣ ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΕΛ ΠΑΟ
7-8/9
ΓΑΛΑΞΙΑΣ - LOS OLVIDADOS - ΓΑΛΑΞΙΑΣ
9-10-11/9
VIRIDIANA - TRISTANA - VIRIDIANA
 
http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=527187

Σχόλια