Αναζητώντας το Βυζάντιο

ΘΕΟΔΟΣΙΑΝΑ ΤΕΙΧΗ
Αναζητώντας το Βυζάντιο

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΜΑΣΣΑΒΕΤΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΘΗΝΑ ΚΑΖΟΛΕΑ

Τα βυζαντινά τείχη που διατρέχουν 7 χλμ. της Πόλης είναι ένα από τα πιο άρτια σωζόμενα οχυρωματικά συστήματα στον κόσμο. Περπατώντας κατά μήκος τους, οι ιστορικές μνήμες μπλέκονται με σκηνές από τη σύγχρονη καθημερινότητα, κάνοντας τη βόλτα συναρπαστική.

Το Βυζάντιο, αν θες τη γνώμη μου, δεν θα το ψάξεις στο άψυχο σήμερα κουφάρι της Αγίας Σοφίας. Ούτε στα ταπεινά ενδιαιτήματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Θα το ψάξεις σε δύο μέρη. Το πρώτο είναι η Μονή της Χώρας, η μοναδική σωζόμενη βυζαντινή εκκλησία της Πόλης, που διατηρεί ακέραιο μεγάλο τμήμα του διακόσμου της. Τα εξαιρετικά μωσαϊκά, τα πολύχρωμα μάρμαρα και οι τοιχογραφίες της σου δίνουν μια εικόνα, έστω μικρή, της καλαισθησίας και της εκλέπτυνσης της βυζαντινής τέχνης. Αν η Μονή της Χώρας αποτελεί το πιο εντυπωσιακό κατάλοιπο της εκκλησιαστικής τέχνης της Ρομανίας, τα Θεοδοσιανά Τείχη και η ευρύτερη περιοχή τους είναι το κοσμικό αντίστοιχό της.

«Αναρωτιέμαι εάν η μεγαλοπρέπεια των επιτευγμάτων του ανθρώπου, το μεγαλείο της δύναμης, η δόξα της αρχαιότητας, ο στόμφος των αναμνήσεων, η μελαγχολία των ερειπίων και η ομορφιά της φύσης αναμείχθηκαν ποτέ σε τέτοιο βαθμό [...] σε ένα θέαμα που γεννά ταυτόχρονα θαυμασμό, σεβασμό και τρόμο, αντάξιο του Ομήρου», έγραψε ο Ετμόντο ντ' Αμίτσις για τα Θεοδοσιανά Τείχη, αφού τα περπάτησε γύρω στο 1875. Παρά την καταστροφή των ειδυλλιακών εξοχών και των γραφικών συνοικιών ανάμεσα στις οποίες ορθώνονταν, τα τείχη εξακολουθούν, 130 χρόνια αργότερα, να σε καθηλώνουν, υποβάλλοντάς σε στο δέος των αναμνήσεων. Η παρατήρηση του Ιταλού δημοσιογράφου και συγγραφέα εξακολουθεί να έχει βάση, όπως και η προτροπή του να περπατήσει κανείς τα τείχη μονάχος, ώστε να μπορέσει να παραδοθεί σε σκέψεις και συνειρμούς.

Τα Θεοδοσιανά Τείχη εκτείνονται σε απόσταση 7 χλμ., από τον Κεράτιο Κόλπο ώς τη Θάλασσα του Μαρμαρά, αποκόπτοντας ολόκληρη την ιστορική χερσόνησο από τις πεδιάδες της Θράκης και τις εξωτερικές απειλές. Στην παραλιακή λεωφόρο από το αεροδρόμιο προς την Πόλη, ορθώνονται επιβλητικά μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι, ανακοινώνοντας στον επισκέπτη πως έφτασε. Χτίστηκαν από τον Θεοδόσιο Β΄ το 413 και αποτελούν ένα από τα πιο άρτια σωζόμενα συστήματα οχυρώσεων στον κόσμο. Σε συνδυασμό με τα θαλάσσια τείχη του Μαρμαρά και του Κερά-τιου, έζωναν την Πόλη από όλες τις πλευρές, καθιστώντας την απόρθητη. Στα 1.100 χρόνια ιστορίας της Ρομανίας, μόνο δύο φορές παραβιάστηκαν: από τους Σταυροφόρους, με δόλο, το 1204, και κάτω από τη δύναμη του κανονιού και ενδεχομένως με δόλο το 1453.

Ο πιο γραφικός τρόπος πρόσβασης στα χερσαία τείχη από το κέντρο της Πόλης είναι να επιβιβαστεί κανείς στο τρένο που ξεκινά από το σταθμό του Σίρκετζι στο Εμίνονου και να κατέβει στο Γεντί Κουλέ. Ο συρμός διατρέχει την ακτή του Μαρμαρά κατά μήκος των βυζαντινών θαλάσσιων τειχών, ανάμεσα από γειτονιές άλλοτε καθαρά χριστιανικές, όπως το Κούμκαπι και η Σαμάτυα. Το μαρτυρούν τα καμπαναριά από πλήθος αρμενικές και ελληνικές εκκλησίες που ορθώνονται στα δεξιά της γραμμής.

Το Γεντί Κουλέ δεν είναι αμιγώς βυζαντινό. Πρόκειται για οθωμανική κατασκευή. Ο Πορθητής προσέθεσε σε τέσσερις πύργους των τειχών τρεις νέους και ένα ημικυκλικό εσωτερικό τείχος. Αξίζει η επίσκεψη στο χώρο, όχι για το αδιάφορο μουσείο που στεγάζει, αλλά για να ανεβείς και να περπατήσεις πάνω στα τείχη, αγναντεύοντας τα χιλιόμετρα των οχυρώσεων και τη γύρω τοπογραφία. Υπήρξε φρούριο και φυλακή, «είδος Βαστίλης για τους επιφανείς» το χαρακτήρισε ο Tournefort, Γάλλος περιηγητής και βοτανολόγος, το 1701.

Οι δύο από τους βυζαντινούς πύργους που ενσωματώθηκαν στο φρούριο ανήκαν στη Χρυσή Πύλη, τη θριαμβική, επενδεδυμένη με λευκό μάρμαρο πύλη της βυζαντινής Πόλης. Από εδώ περνούσαν οι αυτοκράτορες σε θριαμβική πομπή, επιστρέφοντας από τα πεδία των μαχών. Σήμερα, απεκδυμένη από τα αγάλματα που τη στόλιζαν, κρυμμένη πίσω από το πρόπυλό της και χτισμένη, αποτελεί ένα σεμνό απομεινάρι του ένδοξου παρελθόντος της. Μπροστά της, στην έξω πλευρά των τειχών, βρίσκονται τα μνήματα ενός μουσουλμανικού νεκροταφείου, πνιγμένα μέσα στη βλάστηση. Στην απέναντι πλευρά της λεωφόρου, εκεί όπου άλλοτε απλώνονταν νεκροταφεία και μποστάνια, υπάρχουν ανισόπεδες διαβάσεις, παρτέρια, παιδικές χαρές και αυτά τα όργανα γυμναστικής που έσπειρε η μητροπολιτική δημαρχία στους ακάλυπτους χώρους όλης της Πόλης.

Από το Γεντί Κουλέ ξεκινά η συνοικία των Ψωμαθιών (Σαμάτυα), που μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα ήταν μια μικροαστική γειτονιά Ελλήνων και Αρμενίων. Σήμερα, η κεντρική πλατεία της προσελκύει κόσμο από όλη την Πόλη, για τα φτηνά της ψαράδικα και την ψησταριά Ντεβελί. Κοντά στο Γεντί Κουλέ στέκεται, ερείπιο, η Μονή του Στουδίου, ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της βυζαντινής πρωτεύουσας και κέντρο αντίστασης κατά των εικονομάχων τους αιώνες εκείνους των θρησκευτικών συγκρούσεων. Χτισμένο τον 5ο αιώνα, το ερειπωμένο καθολικό της μονής, αφιερωμένο στον Πρόδρομο, είναι το παλαιότερο που σώζεται στην Πόλη. Μετατράπηκε σε τζαμί τον 16ο αιώνα, αλλά έπεσε θύμα σεισμών και πυρκαγιών. Υποτίθεται πως μπορεί να το επισκεφτεί κανείς παίρνοντας άδεια από το Μουσείο της Αγίας Σοφίας, αλλά η διαδικασία είναι τουλάχιστον δυσκίνητη...

Μετά το Επταπύργιο, τα τείχη συνεχίζουν για χιλιόμετρα ώς τον Κεράτιο. Αποτελούνται από ένα εσωτερικό τείχος, ύψους 12 και πάχους 5 μ., και ενός εξωτερικού, ύψους 8 και πάχους 2 μ. Και τα δύο μαζί φέρουν 96 πύργους, άλλους κυκλικούς και άλλους τετράγωνους. Η τάφρος, πλάτους 20 και βάθους 10 μ., που βρισκόταν μπροστά στο εξωτερικό τείχος και γέμιζε νερό, έχει σήμερα επιχωματωθεί. Στη θέση της παρατάσσονται μποστάνια, που καλλιεργούν συνήθως οι Τσιγγάνοι των γύρω συνοικιών. Τα μαρούλια, οι ντομάτες και τα καλαμπόκια τους είναι από τα καλύτερα που πωλούνται από τους πλανόδιους στις διάφορες γειτονιές της Πόλης. Γεμάτος καλλιέργειες είναι και ο περίβολος, το κενό που υπάρχει μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού τείχους.

Εκεί όπου εκτείνονταν οι απέραντες ερημιές πέραν των τειχών, ανάμεσα στην Πόλη και στο Μακροχώρι, απλώνονται φάλαγγες τσιμεντένιων ομοιόμορφων πολυκατοικιών, υπεραγορές και βιομηχανικές ζώνες. Δίπλα στα ίδια τα τείχη, όμως, εκτυλίσσονται ακόμα σκηνές βουκολικές, παρά το θόρυβο της λεωφόρου δίπλα, με βοσκούς, Τσιγγάνους και χωρικούς, άλογα που βόσκουν, αντίσκηνα και μποστάνια. Κάτι άλλο που δεν άλλαξε ο χρόνος είναι η υποβάθμιση των συνοικιών που εκτείνονται κατά μήκος της «μέσα» πλευράς των τειχών. Κάποτε, μικροαστικές γειτονιές Ελλήνων και Αρμενίων εναλλάσσονταν με μουσουλμανικές συνοικίες και γειτονιές Τσιγγάνων. Σήμερα, παντού το Ισλάμ.

Ορισμένα τμήματα των τειχών μοιάζουν σαν να χτίστηκαν μόλις χθες και γυαλίζουν αφύσικα στον ήλιο, ενώ άλλα φέρουν έντονη τη χιλιόχρονη πατίνα και τις καταστροφές. Τα αφύσικα καινούργια τμήματα κατασκευάστηκαν κατά τη διάρκεια ατυχούς «ανακαίνισης» στην οποία προέβη η μητροπολιτική δημαρχία στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Οπως σημείωσαν πολλοί, επρόκειτο για ψευδοΐστορική ανοικοδόμηση παρά για ανακαίνιση. Τότε, επί Οζάλ, το κράτος είχε υιοθετήσει την «τουρκοϊσλαμική σύνθεση» ως επίσημη ιδεολογία. Οι Αρχές επέδειξαν ιδιαίτερη μέριμνα να εξαφανίσουν ελληνικές επιγραφές και βυζαντινούς θυρεούς από τα τμήματα των τειχών που «ανακαινίστηκαν». Το τμήμα που περισσότερο υπέφερε από το «ξαναχτίσιμο», το οποίο μάλιστα χρηματοδότησε η UNESCO, ήταν μεταξύ της Χρυσής Πύλης και της Πύλης του Ξηροκέρκου (ή Πύλης του Βελιγραδίου), της δεύτερης στη διαδρομή προς τον Κεράτιο, που ξαναχτίστηκε και μοιάζει με ντεκόρ από καζίνο του Λας Βέγκας. Τόσο ευτελή ήταν τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν και τόσο πρόχειρη η εργασία που έγινε, ώστε ανακατασκευασμένα τμήματα των τειχών κατέρρευσαν με τους σεισμούς του 1999, ενώ τα αυθεντικά άντεξαν!

Στη θλιβερή ανακαίνιση προστίθεται και μια επιχείρηση «αστικής ανάπλασης» των Αρχών, που ισοπέδωσαν την ιστορική συνοικία των Αθιγγάνων του Σουλούκουλε. Η γειτονιά βρισκόταν πίσω από την ομώνυμη πύλη (γνωστή και ως Πύλη του Λύκου στα βυζαντινά χρόνια) και αποτελούσε, σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς, γειτονιά Αθιγγάνων ήδη από τους χρόνους της Ρομανίας. Πρόκειται για την αρχαιότερη καταγεγραμμένη περίπτωση μόνιμου οικισμού από Αθιγγάνους που εγκατέλειψαν το νομαδισμό. Η δημαρχία γκρέμισε τα σπίτια τους και τους υπέβαλε σε αναγκαστικό πρόγραμμα μεταφοράς σε τσιμεντουπόλεις της περιφέρειας, παρά την εσωτερική και διεθνή κατακραυγή για την καταστροφή της ιστορικής κοινότητας.

Η περιοχή των τειχών με τις περισσότερες ιστορικές μνήμες βρίσκεται στο άκρο τους προς τον Κεράτιο Κόλπο. Στις εξοχές της ακραίας αυτής συνοικίας των Βλαχερνών μετέφεραν οι αυτοκράτορες της Δυναστείας των Κομνηνών την κύρια κατοικία τους, τον 11ο αιώνα, καθώς δεν διέθεταν τους απαραίτητους πόρους για τη συντήρηση του Μεγάλου Παλατίου (μεταξύ του Ιππόδρομου και του Μαρμαρά, στην άλλη άκρη της χερσονήσου). Από την εποχή εκείνη και ώς την Αλωση, την αυτοκρατορική αυλή φιλοξενούσε το Ανάκτορο των Βλαχερνών. Τη θέση του προδίδει το ενισχυμένο τμήμα των χερσαίων τειχών.

Από το ευρύτερο κτιριακό σύμπλεγμα των Βλαχερνών σώζεται μόνο ένα παράρτημα, γνωστό ως Ανάκτορο του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου (και ως Tekfur Sarayι στα τουρκικά). Πρόκειται για τριώροφο κτίσμα του 13ου αιώνα, εξαιρετικής αρχιτεκτονικής σημασίας. Είναι το μόνο βυζαντινό ανάκτορο της Κωνσταντινούπολης που σώζεται, μαζί με το ερείπιο του Βουκολέοντα στον Μαρμαρά.

Αξίζει μια επίσκεψη, ώστε να εξοικειωθεί ο Ελληνας με τα βασικά στοιχεία της άγνωστης βυζαντινής παράδοσης - τη χρήση κιόνων και αψίδων στον πρώτο όροφο (ελληνορωμαϊκή επίδραση), σκεπαστών μπαλκονιών (βο-ρειοϊταλική) και, κυρίως, τη διχρωμία στην τοιχοποιία, όπου τα κόκκινα τούβλα χρησιμοποιούνται για την παραγωγή δαντελωτών διακοσμητικών σχεδίων στις προσόψεις από ανοιχτόχρωμη πέτρα.

Το Τεκφούρ Σαράι αποτελεί απαραίτητη στάση για όποιον θέλει να ρίξει μια φευγαλέα ματιά τον κόσμο της Ρομανίας. Η αναστήλωσή του μόλις τελείωσε. Παρότι αποφεύχθηκαν τα εγκλήματα στο ίδιο το κτίσμα, δυστυχώς το αγκάλιασαν τα βυζαντινά «ξαναχτισμένα» τείχη. Από εδώ μπορείς να απολαύσεις τα πανοράματα του Κεράτιου παρακάτω, συνειδητοποιώντας γιατί οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες αποτραβήχτηκαν στην ειδυλλιακή απομόνωση των Βλαχερνών...

ΜΙΚΡΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Ο Δημήτρης Ξανθούλης ξεχωρίζει από την ατζέντα του τις καλύτερες διευθύνσεις της Κωνσταντινούπολης για το 2010. Ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφέ, καταστήματα -παλιά και νέα- που αξίζει να επιλέξετε

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Από την Αθήνα στην Κωνσταντινούπολη θα πετάξετε με Olympic Air (Τ/210-35.50.500, www.olympicair.com), Aegean Airlines (Τ/210-62.61.000, www.aegeanair.com) ή Turkish Airlines (Τ/210-35.37.280-2, www.turkishairlines.com).

ΔΙΑΜΟΝΗ

Pera Palace
Mesrutiyet cad. 52, Pera, T/+90.212.2228090, www.perapalace.com
Σημείο αναφοράς στην ιστορία της πόλης, πρωτοάνοιξε το 1892 για να υποδεχτεί τους επιβάτες του Orient Express. Ευρωπαϊκή πολυτέλεια -ήταν το πρώτο του είδους στην Κωνσταντινούπολη- και ισλαμική φινέτσα. Ξανανοίγει, μετά από ανακαίνιση, στο τέλος Απριλίου.
Ayasofya Konaklari
Sogukcesme sοkak, Sultanahmet, Τ/+90.212.5133660, www.ayasofyakonaklari.com
Ενα δρομάκι με παλιά ξύλινα σπίτια, ανάμεσα στο τείχος του Τοπ Καπί και την Αγία Σοφία. Επισκευασμένα από την περιηγητική λέσχη (και με θέα στους τρούλους της Αγίας Σοφίας), λειτουργούν στο σύνολό τους σαν ένα ξενοδοχείο. Από τις πιο γοητευτικές διευθύνσεις στην πόλη. Από 85 €.
Tomtom Suites
(Bogazkesen cad., Tomtom Kaptan sok. 18, Beyoglu, T/+90.212.2924949, www.tomtomsuites.com
Ενα κτίριο χτισμένο στα τελευταία χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως στέγη για Γαλλίδες καλόγριες, τις Soeurs Garde-Malades, το 1901. Γύρισμα του αιώνα στο πιο ενδιαφέρον αρχιτεκτονικά τμήμα του Beyoglu. Τα κάπως αφαιρετικά, σκανδιναβικού ύφους δωμάτια μας θυμίζουν «χριστιανική αυταπάρνηση» των πρώτων ενοίκων του! Από 230 €.
The Sofa Hotel
Tesvikiye cad. 45/A, Nisantasi, T/+90.212.3681818, www.thesofahotelsandresidences.com
Στο καινούργιο αστικό κέντρο, το Nisantasi, για να πιάσετε το σφυγμό της σύγχρονης πόλης. Super design ξενοδοχείο. Από 220 €.
Buyuk Londra Oteli
Mesrutiyet cad. 117, Beyoglu, T/+90.212.2450670, www.londrahotel.net
Θρυλικό ξενοδοχείο. Λίγες αλλαγές έχουν γίνει από την Belle Epoque οπότε χτίστηκε. Το μπαρ του είναι στέκι εικαστικών. Ζητήστε δωμάτιο με θέα στον Κεράτιο (302 - 303). Από 80 €.
Ansen 130 Suites
Mesrutiyet cad. 130, Tepebasi, T/+90.212.2458808, www.ansensuites.com
Design ξενοδοχείο στη hot - εναλλακτική πλευρά του Beyoglu, το Tünel. Από 200 €.

Miapera
Kamer Hatun mah., Mesrutiyet cad. 34, Beyoglu, T/+90.212.2450245, www.miaperahotel.com
Στο καινούργιο, ανερχόμενο κομμάτι του Beyoglu. Θέα στον Κεράτιο, σύγχρονο design και, προς το παρόν, λογικές τιμές. Καλή η πισίνα με το spa. Από 136 €.
Witt Istanbul Suites
Defterdar Yokusu 26, Cihangir, T/+90.212.3937900, www.wittistanbul.com
Το πιο ενδιαφέρον από τα καινούργια ξενοδοχεία της πόλης. 17 σουίτες διακοσμημένες από το πιο hip αρχιτεκτονικό γραφείο της πόλης, τους Autoban. Ζητήστε την penthouse suite. Εύκολη πρόσβαση στο τραμ. Από 170 €.
Villa Zurich
Akarsu Yokusu cad. 44-46, Cihangir, T/+90.212.2930604, www.hotelvillazurich.com
Στην πιο ζεστή συνοικία των εναλλακτικών αστών του κέντρου. Η γειτονιά που προτιμούν οι παρεπιδημούντες ξένοι. Καλό το εστιατόριο - ψαροταβέρνα στον τελευταίο όροφο. Ενδιαφέρουσα ζωή στα τριγύρω στενά. Από 105 €.
Istanbul Islands
www.istanbulislands.com
Για μια πιο εναλλακτική διαμονή, νοικιάστε ένα μικρό διαμέρισμα σε μονοκατοικία στην Πρίγκιπο.

ΦΑΓΗΤΟ

Στην παλιά πόλη

• Balikci Sabahattin
Cankurtaran, Sultanahmet, T/+90.212.4581824
Θαλασσινή υπερπαραγωγή σε ένα παλιό ξύλινο σπίτι, δίπλα στο Μπλε Τζαμί. Η πιο νόστιμη βόμβα χοληστερίνης που έχω δοκιμάσει ήταν το πήλινο σαχανάκι με μικρές γαρίδες ψημένες στο βούτυρο.
• Hamdi et Locandasi
Kalcin sokak 17, Tahmis cad., Eminonu, T/+90.212.5280390
Δίπλα στην (καταπληκτική) Αιγυπτιακή Αγορά. Πολύ καλά κεμπάπ. Ζητήστε τραπέζι στη σκεπαστή ταράτσα με θέα στον Κεράτιο.
• Sultanahmet Koftecisi
Divan Yolu 12a, Sultanahmet
Για παραδοσιακό μεσημεριανό, με σουτζουκάκια και φασόλια πιάζ. Λειτουργεί από το 1920.
• Pantelis
Misir Carsisi 1, T/+90.212.5225534
Αυθεντική ατμόσφαιρα εποχής στο ρωμαίικης ιδιοκτησίας εστιατόριο, πάνω από την Αιγυπτιακή Αγορά. Το πιο ωραίο εσωτερικό στην πόλη. Ομως, μέτριο φαγητό και κάπως αδιάφορα γκαρσόνια… Κλείστε τραπέζι στα παράθυρα με θέα στον Κεράτιο και παραγγείλτε κάτι πολύ απλό.

Στο Πέρα

Karaköy

• Karaköy Lokantasi
Kemankes cad., Karaköy, T/+90.212.2924455
Οθωμανική brasserie! Εσωτερικό σχεδιασμένο από τους Autoban, το πιο hot αρχιτεκτονικό γραφείο της πόλης. Κουζίνα με μικρά πιάτα-μεζέδες. Εδώ έρχεται όλος ο κόσμος από το γειτονικό μουσείο Istanbul Modern και τις γκαλερί.
• Tarihi Karaköy Balik Lokantasi
Tersane cad., Kardesim sokak 30, T/+90.212.2511371
Η πιο μικρή ψαροταβέρνα που έχω πάει ποτέ. Λειτουργεί μόνο μεσημέρι. Ζητήστε ψαρόσουπα και εξαιρετικό φιλέτο από λαβράκι ψημένο στη λαδόκολλα. Βρίσκεται στην είσοδο του χανιού Sinan.

Beyoglu

• Mikla
Mesrutiyet cad. 167/185, The Marmara Pera Hotel, T/+90.212.2935656)
Μπαρ - εστιατόριο. Το πιο hip αυτή την εποχή. Πανοραμική θέα σε όλη την πόλη.
• Helvetia
General Yarzan sokak 8a, Asmali Mescit, Tünel, T/+90.212.2458780
Τούβλινοι τοίχοι, ανοιχτή κουζίνα, μενού γραμμένο σε μαυροπίνακα, χορτοφαγικού προσανατολισμού, με μια μικρή επιρροή από τη Μαύρη Θάλασσα, τόπο καταγωγής του ιδιοκτήτη. Ολα είναι πολύ νόστιμα!
• Haci Abdulah
Sakizagasi cad. 17, Beyoglu, T/+90.212.2938561
Παραδοσιακό. Αυτοδιαφημίζεται σαν συνεχιστής της κουζίνας της Aυλής, αλλά στην πραγματικότητα εδώ θα βρείτε όλα τα γνωστά μαγειρευτά, απλώς πολύ καλά εκτελεσμένα. Δεν σερβίρει αλκοόλ. Αξίζει τον κόπο.
• Leblon
General Yazgan sokak, Tünel Geçidi is Hani 3/A, Asmali Mescit, Τ/+90.212.2528636, www.11leblon.com
Σε ένα ιστορικό κτίριο. Εγινε ευρύτερα γνωστό από την ταινία του Cagan Irmak «Issιz Adam» (περσινή πολύ μεγάλη επιτυχία). Πιάτα με αλλαντικά και τυριά. Το hit του μαγαζιού είναι ένα πιάτο από διαφορετικά σουβλάκια (φιλέτο, γαρίδες, τυρί κ.λπ.).
• 9 Ece Aksoy
Oteller sokak 9, πίσω από το Pera Palace, Τ/+90.212.2457628, www.dokuzeceaksoy.com
Κλείνει το μάτι με νοσταλγία στις ένδοξες μέρες του χιπισμού, όταν η Κωνσταντινούπολη ήταν ένας σταθμός του μαγικού λεωφορείου στο δρομολόγιο προς Κατμαντού! Για μεσημεριανό. Το σουφλέ σπανάκι είναι πολύ νόστιμο.


• Refik
Asmali Mescit cad., Sofyali sokak 10, Tünel, Beyoglu, T/+90.212.2432834
Κλασικός meyhanes (μεζεδοπωλείο), που συγκεντρώνει όλους τους διανοουμένους της περιοχής του Tünel.
• Otto
Sehbender sokak 5, Asmali Mescit, Tünel, Beyoglu, T/+90.212.2927015
Γκράφιτι στους τοίχους και ελαφρύ φαγητό. Σταματήστε για μια μπίρα (και funky house μουσική) λίγο μετά τα μεσάνυχτα.
• Public
Mesrutiyet cad. 84, T/+90.212.251513
Ανοιχτό από το πρωί. Το βράδυ, όμως, μαζεύει όλο το hot και sexy πλήθος της εναλλακτικής νυχτερινής πόλης. Να πάτε!

Taksim

• Changa
Siraselviler cad. 47, Taksim, T/+90.212.2491205
Ισως το καλύτερο φαγητό στην πόλη! Δημιουργική κουζίνα βασισμένη στην οθωμανική παράδοση. Ακριβό.

Nisandasi

• Komsu
Vali Konagi cad., Isik Apt 8B, Nisantasi, T/+90.212.2249666, www.komsu-kebap.com
Δοκιμάστε fistikli kebab, δηλαδή κεμπάπ με φιστίκια Αιγίνης, και σαλάτα με χυμό από ρόδι.
• Vogue
Spor cad., BJK Plaza, A blok K.13, Akaretler, T/+90.212.2274404
Υπέροχη θέα -στεγάζεται στον τελευταίο όροφο ενός κτιρίου γραφείων-, καλή διεθνής κουζίνα και πολύ ενδιαφέρουσα τοπική πανίδα: πολλοί αστέρες της τηλεόρασης, ποδοσφαιριστές, ωραίες και ωραίοι (τα καλά τα δικά μας).

Πάνω στον Βόσπορο

• Asitane
Kariye Camii sokak 6, Edirnecapi, T/+90.212.6357997, www.asitanerestaurant.com
Ακολουθεί τη μεγάλη παράδοση της κουζίνας της οθωμανικής αυλής. Ακριβό.
• House Café Ortakoy
Salhane sokak 1, Besiktas, T/+90.212.2272699
Την Κυριακή έχει μπουφέ brunch. Πολύ καλό φαγητό, με όλο τον hip κόσμο της περιοχής.

ΤΡΙΑ ΚΑΦΕ

Simdi
Asmali Mescit 9, Beyoglu, T/+90.212.2525443
Tο αγαπημένο μου καφέ (εκεί συχνάζει όλη η εναλλακτική διανόηση της περιοχής).
Café Firuz
Defderdar Yokusu 55a, Cihangir, T/+90.212.2520241, www.cafefiruz.com
Φοβερή ταράτσα για να κόψετε κίνηση (και στο πολύ καλό διπλανό καφενείο).
Smyrna Café
Akarsu cad. 29, Cihangir, T/+90.212.2442466
Καλό τις απογευματινές ώρες. Εδώ συχνάζουν όλοι οι σοφιστικέ νεοέποικοι.

ΠΡΩΙΝΟ ΣΤΟΝ ΒΟΣΠΟΡΟ

Istanbul Modern
Meclis-i Mebusan cad. Liman Isletmeleri, Sahasi Antrepo 4, Karaköy, Τ/+90.212.3347300, www.istanbulmodern.org
Στεγασμένο σε παλιές αποθήκες πάνω στον Βόσπορο, έχει πάντα μια ενδιαφέρουσα έκθεση, εκτός από τη μόνιμη συλλογή, και ένα πολύ ωραίο καφέ πάνω στη θάλασσα, που σερβίρει καλό πρωινό.
Assk Kahve
Muallim Naci cad. 64b, Kurucesme, T/+90.212.2654734, www.asskkahve.com
Λίγο μετά το Ortakoy, στην Ξηροκρήνη. Τις Κυριακές μαζεύει πολύ γνωστό κόσμο.
Sakip Sapanci Museum
Istinye cad. 22, Emigran, T/+90.212.2772200, http:/muze.sapanciuniv.edu
Ευκαιρία να δείτε και καμιά έκθεση… Καλό και για μεσημεριανό. Την κουζίνα του επιμελείται το τιμ του Tsanga!

ΑΓΟΡΕΣ

Στο Kapali Carsi (Κλειστή Αγορά)

• Dervis
Keseciler cad. 33-35, T/+90.212.5144525, www.dervis.com
Υφάσματα, σαπούνια, πετσέτες για το χαμάμ ή το μπάνιο.
• Dhoku
Takkeciler sokak 58-60, T/+90.212.5276841, www.dhoku.com Κιλίμια φτιαγμένα με τις παραδοσιακές τεχνικές, αλλά επανασχεδιασμένα. Πολύ ενδιαφέρον.
• Sivasli Istanbul Yazmacisi, Necdet Danis
Kapalicarsi Yaglikcilar 57, T/+90.212.5267748
Ολα τα παραδοσιακά τουρκικά υφάσματα, μαντίλια και κεντήματα. Πραγματική σπηλιά του Αλί Μπαμπά για όσους ασχολούνται με το είδος.
• Ethnicon
Takkeciler sokak 58-60, T/+90.212.5276841, www.ethnicon.com
Πραγματικά καλόγουστα πάτσγουορκ από κιλίμια σε όλους τους πιθανούς χρωματικούς συνδυασμούς.
• Chalabi
Sandal Bedesten 6, T/+90.212.5228171
Αντικείμενα τέχνης και κοσμήματα. Από το 1880. Οθωμανική υπερπαραγωγή! Ο Lulu (Abdullah) Chalabi ήταν ο αγαπημένος κοσμηματοπώλης των κυριών της μετακεμαλικής Τουρκίας. Πέθανε πρόσφατα και το μαγαζί το κρατάει πλέον ο γιος του. Δεν είναι φθηνό.
• Stonebul
Kavaflar sokak 47, T/+90.212.5222364
Νεοτουρκομπαρόκ funky κοσμήματα από ημιπολύτιμες πέτρες. Πολύ καλό!
• Sait Asil
Cuhaci Han 8-9, T/+90.212.5272756
Ολοι οι τοίχοι είναι καλυμμένοι με στοίβες από παλιά ασημικά - από πολύ ωραία έως χάλια. Διαλέγετε, ο γηραιός κύριος (Αρμένης) που είναι πίσω από το ταμείο τα ζυγίζει, τα πληρώνετε και φεύγετε.
• Atadan Bakircilik
Ic Cebeci Han 8, T/+90.212.5118750
Tombak είναι μια παλιά τεχνική -αγαπημένη- στην οθωμανική αυλή, που χρησιμοποιούσαν για να επιχρυσώνουν χάλκινα αντικείμενα. Ενας από τους τελευταίους τεχνίτες που έχουν μείνει. Αξίζει μια επίσκεψη.

Εξω από το Παζάρι

• Sofa
Nuruosmaniye cad. 85, T/+90.212.5202850
Λίγο πιο έξω από το παζάρι. Σταματήστε εδώ για... turqueries και αντικείμενα οριενταλιστικής αισθητικής.
• Atrium
Tunel Gesidi 7, Beyoglu, T/+90.212.2514302
Καταπληκτικό μαγαζί με αντικείμενα και δώρα, δίπλα στο τούνελ στο Beyoglu.
• Elacindoruk Nazanpak
Abdi Ipekci cad., Ariye sokak 14, Tesvikiye, T/+90.212.2196292
Σύγχρονα κοσμήματα, από τα πιο ενδιαφέροντα που έχω δει στην Πόλη.
• Yastic by Rifat Ozbek
Sakayik sokak, Olcay Apt. 13/1, Tesvikiye, Sisli, T/+90.212.2408731, www.yastikbyrifatozbek.com
Η τελευταία δημιουργία του γνωστού Τούρκου σχεδιαστή. Μαξιλάρια φτιαγμένα από υφάσματα που έχει συγκεντρώσει εδώ και χρόνια από τα ταξίδια του ανά τον κόσμο. Κεντήματα από την Ανατολή, εμπριμέ από τη Βραζιλία, πολλά ριγέ από την Αγγλία και vintage εμπριμέ του ιδίου μεταξύ άλλων.
• Vakko
Istiklal cad. 123-125, T/+90.212.2514092, www.vakko.com.tr
To μεγαλύτερο κατάστημα τουρκικής μόδας - πιο αστικής, όπως ντύνονται αυτές που παίζουν τις μαμάδες στα τουρκικά σίριαλ. Ενδείκνυται για μεγαλύτερες ηλικίες. Πολύ καλή συλλογή από γυναικεία μεταξωτά μαντίλια, υφάσματα και ανδρικές γραβάτες με οθωμανικά σχέδια.
• Gonul Paksoy
Atiye sokak 6a, Tesvikiye, T/+90.212.2619081
Η μεγάλη κυρία της τουρκικής μόδας. Υψηλή ραπτική, οθωμανικά σχέδια και υφάσματα. Πολύ ενδιαφέρουσα η κολεξιόν της με γυναικεία αξεσουάρ και κοσμήματα.
• Emsalsiz Petek Tursulari
Duduodalan sokak 7, Balikpazari, T/+90.212.2491324
Αν περάσετε από την κατά τα άλλα παγίδα για τους τουρίστες Cicek Pasagi και ψαραγορά, στην Istiklal, το κατάστημα αυτό είναι ένας απαραίτητος σταθμός. Τέλεια τουρσιά από όποιο λαχανικό μπορείτε να φανταστείτε. Τοπικό ρόφημα, που λάτρευαν οι παλιοί κάτοικοι της Πόλης, είναι το tursu soyu, δηλαδή το ζουμί από τα τουρσιά. Εξαιρετικά δροσιστικό και ευχάριστο!

ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΑΜΑΜ

Cemberlitas Hamami
Vezirhan cad. 8, Çemberlitas, T/+90.212.5227974, www.cemberlitashamami.com.tr
Στο Divan Yolu, την κεντρική αρτηρία της παλιάς πόλης. Χτισμένο από τη Nurbanu Sultan, σύζυγο του Selim II και μητέρα του Murat III, πάνω σε σχέδια του Sinan, το 1584. Εχει ανδρικό και γυναικείο τμήμα.
Cagaloglu Hamami
Cagaloglu, T/+90.212.5222424, www.cagalogluhamami.com.tr
Το τελευταίο σπουδαίο χαμάμ που χτίστηκε στην Πόλη. Χαρακτηριστικό δείγμα της ύστερης οθωμανικής αρχιτεκτονικής. Ενα από τα 1.000 μέρη που θα πρέπει να επισκεφτεί κανείς πριν πεθάνει, σύμφωνα με τους New York Times. Για άντρες και γυναίκες.

Sulemaniye Hamami
Mimar Sinan 20, T/+90.212.5195569, www.suleymaniyehamami.com.tr
Must! Χτισμένο από τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή πάνω σε σχέδια του Sinan, το 1557. Μέρος ενός συγκροτήματος που περιελάμβανε το γνωστό τζαμί, ιεροδιδασκαλείο, αγορά, νοσοκομείο, ψυχιατρείο, δημοτικό σχολείο και τάφους αγίων ανθρώπων.
Tarihi Galatasaray Hamami
Sütterazi sokak 24, T/+90.212. 2494342
Πίσω από το Λύκειο του Γαλατά, στην Istiklal. Χτίστηκε από τον Beyazit II ως τμήμα του Λυκείου του Γαλατά, όπου φοιτούσαν οι σουλτανικοί παίδες. Το μόνο καλό αν βρίσκεστε στην περιοχή Taksim - Beyoglu.

http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ecom1_1_01/04/2010_331306