Οι άλλες πόλεις: Πακτωλός χρημάτων για τη «Μεγάλη Ιδέα» Του Νικου Χρυσολωρα Την ώρα που οι προβολείς του κόσμου είναι στραμμένοι στο Πεκίνο, οι φωνές διαμαρτυρίας για την σκοπιμότητα των Ολυμπιακών γίνονται όλο και πιο έντονες στο Λονδίνο, την πόλη που θα φιλοξενήσει τους Αγώνες του 2012, για τρίτη φορά στην ιστορία της. Αίσθηση προκάλεσε μάλιστα, πρόσφατη έρευνα του ινστιτούτου «New Economics Foundation», η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ιλιγγιώδες ποσόν των 12 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα ξοδευτούν για την προετοιμασία της 30ής Ολυμπιάδας, ελάχιστα θα συμβάλει στη βελτίωση της ζωής των φτωχότερων κατοίκων της βρετανικής πρωτεύουσας. Ο πακτωλός χρημάτων που θα διοχετευθεί στα υποβαθμισμένα ανατολικά προάστια της πόλης πιθανώς μάλιστα να δυσχεράνει και τις συνθήκες διαβίωσής τους, καθώς θα εκτοξεύσει τις τιμές των ενοικίων και το κόστος ζωής. Επιπλέον, οι περισσότερες από τις καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν στα επόμενα τέσσερα χρόνια, θα καταληφθούν από εξειδικευμένα στελέχη που ούτως ή άλλως ζουν στις πλούσιες δυτικές συνοικίες, όπως το Κένσινγκτον. Ανάλογοι ενδοιασμοί για το κατά πόσον οι Ολυμπιακοί Αγώνες ωφελούν τη διοργανώτρια χώρα, ή απλώς προσθέτουν ένα δυσβάσταχτο δημοσιονομικό άχθος, εγείρονται ακόμη και στην Αυστραλία, η οποία –κατά πολλούς– φιλοξένησε την πλέον επιτυχημένη Ολυμπιάδα. Η αύξηση της τουριστικής κίνησης ήταν αμελητέα, ενώ οι πολυαναμενόμενες επενδύσεις στο Σίδνεϊ ακόμη δεν έχουν υλοποιηθεί. Το «master plan» για την αξιοποίηση του Ολυμπιακού συγκροτήματος ολοκληρώθηκε μόλις το 2005, ενώ οι περισσότεροι οικονομολόγοι θεωρούν σπατάλη την επένδυση δισεκατομμυρίων σε πανάκριβες εγκαταστάσεις, για αθλήματα όπως η ιππασία. Το πρόβλημα της εγγενούς έλλειψης χρησιμότητας αποδεικνύεται ιδιαίτερα έντονο για το «διαμάντι του στέμματος» κάθε Ολυμπιάδας, δηλαδή για το ίδιο το Ολυμπιακό Στάδιο. Παρά το γεγονός ότι οι αρχές της Βαρκελώνης ήταν αρκετά αποτελεσματικές στη διαχείριση της Ολυμπιακής περιουσίας, αντιμετώπισαν και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με το απαιτητικό σε συντήρηση Estadi Olympic. Το μόνο άθλημα αρκετά δημοφιλές για να το γεμίσει είναι το ποδόσφαιρο. Ωστόσο, η μεγάλη χωρητικότητα και η παρεμβολή του στίβου ανάμεσα στο γήπεδο και την εξέδρα καθιστούν τα περισσότερα Ολυμπιακά στάδια ακατάλληλα γι’ αυτήν τη χρήση. Μετά κόπων και βασάνων, η Εσπανιόλ πείστηκε τελικά να το χρησιμοποιήσει ως έδρα από το 1998, αλλά μόνο προσωρινά και μέχρι να ολοκληρωθεί η κατασκευή δικού της γηπέδου. Παρόμοια είναι και τα ζητήματα που ανέκυψαν με το ΟΑΚΑ στην Αθήνα, καθώς τόσο η ΑΕΚ, όσο και ο Παναθηναϊκός το αντιμετωπίζουν ως μεταβατική λύση. Εντούτοις, σε αντίθεση με άλλες διοργανώτριες πόλεις η Βαρκελώνη εκμεταλλεύθηκε σε μεγάλο βαθμό την ευκαιρία των Αγώνων, προκειμένου να αναμορφώσει το αστικό της τοπίο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της παραλίας της πόλης, η οποία έγινε ευρέως προσβάσιμη χάρη στην Ολυμπιακή αναμόρφωση. Οι επενδύσεις συνεχίστηκαν και μετά το 1992. Η ακτή που «εμφανίστηκε» συνέχισε να επεκτείνεται και οι διαθέσιμες κλίνες ξενοδοχείων υπερδιπλασιάστηκαν. Εν ολίγοις, ο στόχος που τέθηκε δεν ήταν η κάλυψη των γκρίζων σημείων της πόλης, αλλά η αναβάθμισή τους. Το παράδειγμα της Βαρκελώνης ευελπιστεί να μιμηθεί και το Λονδίνο. Αντιθέτως, η λογική που ακολουθεί φέτος το Πεκίνο στοχεύει κυρίως στο μακιγιάζ των «ψεγαδιών». Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των New York Times, οι αρχές κατασκευάζουν τοίχους για να καλύψουν τις φτωχογειτονιές από την κοινή θέα, ενώ ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις έχουν συγκεντρωθεί στη Λάσα, προκειμένου να αποφευχθούν νέα «έκτροπα» στο Θιβέτ. Προφανώς, οι αποκλεισμένοι δεν έχουν θέση στο πανηγύρι της μεγαλαυχίας. Αυτό ακριβώς είναι και το σημείο που φαίνεται να διαφεύγει της προσοχής όσων αναλύουν τη χρηστικότητα των Αγώνων με καθαρά οικονομικά κριτήρια. Η απόδοση των κεφαλαίων που «επενδύονται» δεν προσμετράται με χρήματα, αλλά από το κατά πόσον καθίσταται εφικτή η προβολή της «Μεγάλης Ιδέας» του κάθε έθνους που φιλοξενεί τους Αγώνες. Ακόμη και αν οι Αγώνες του Σίδνεϊ κόστισαν αρκετά άλλωστε, πολλοί κάτοικοί του είναι ικανοποιημένοι που κατάφεραν –έστω και προσωρινά– να απεκδυθούν την εικόνα του εξωτικού «κροκοδειλάκια». Στην Αθήνα, η τελετή έναρξης επικεντρώθηκε στο αφήγημα της «τρισχιλιετούς πορείας» του ελληνικού έθνους. Αναμφίβολα, κάτι ανάλογο θα αποτολμήσουν και οι Κινέζοι. Ισως τελικά, οι Ολυμπιακοί Αγώνες των χορηγών που έγιναν στην Ατλάντα να ήταν οι πλέον ειλικρινείς... | |||||||||
 | |||||||||
Hμερομηνία : 3/8/08 Copyright: http://www.kathimerini.gr
| |||||||||
Σχόλια