«Οι πρωτοετείς φοιτητές παρουσιάζουν αδυναμία παρακολούθησης των βασικών πανεπιστημιακών μαθημάτων, μαθήματα στα οποία έχουν εξεταστεί για την εισαγωγή τους». Αυτή είναι η βασική διαπίστωση των πρυτάνεων που συνοψίζει και την παθογένεια της εκπαίδευσης από τους πυλώνες της, ενώ οι ίδιοι τονίζουν ότι η αναγκαία, διαρθρωτική αναμόρφωση πρωτοβάθμιας - δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα αποδώσει καρπούς σε βάθος χρόνου. Tο σχέδιο προτάσεων της αρμόδιας επιτροπής των πρυτάνεων για τον διάλογο του εξεταστικού, το οποίο παρουσιάζει σήμερα η «Κ», αποτελεί και μια επί της ουσίας κριτική για τα μελανά σημεία του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
«Βασικός στόχος πρέπει να είναι οι νεοεισαχθέντες φοιτητές να έχουν γνώσεις περισσότερο σφαιρικές και υψηλοτέρου επιπέδου σε επιμέρους βασικά μαθήματα όπως μαθηματικά, φυσική, χημεία, βιολογία, ιστορία, λογοτεχνία, αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με την αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατόπιν ριζικού επανασχεδιασμού», τονίζει η επιτροπή των πρυτάνεων. Και, βέβαια, καθώς ο εθνικός διάλογος δίνει ειδικό βάρος στις αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ, και την αναμόρφωση του λυκείου, οι πρυτάνεις καταθέτουν τη δική τους σχετική πρόταση. Σε αυτή προτείνουν οι υποψήφιοι να εισάγονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση εξεταζόμενοι σε ύλη «μεγαλύτερη» της Γ΄ Λυκείου, στον ορισμό της οποίας θα συμμετέχουν και τα πανεπιστήμια. Οι βασικές θέσεις - προτάσεις των πρυτάνεων είναι οι εξής:
- Κοινή διαπίστωση των περισσοτέρων ΑΕΙ είναι ότι οι πρωτοετείς φοιτητές παρουσιάζουν αδυναμία παρακολούθησης των βασικών πανεπιστημιακών μαθημάτων, στα οποία μάλιστα έχουν εξεταστεί για την εισαγωγή τους. «Παρατηρείται, επίσης, μια σαφής υποβάθμιση της κριτικής τους σκέψης, λόγω της στείρας απομνημόνευσης της ύλης της Γ΄ Λυκείου στην οποία το “σύστημα”, εμμέσως πλην σαφώς, τους υποχρεώνει. Η δημιουργηθείσα αυτή “εξάρτηση” των μαθητών από την ύλη της Γ΄ Λυκείου αφενός υποβαθμίζει το Λύκειο, αφετέρου παράγει αποφοίτους με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο», αναφέρουν οι πρυτάνεις.
- Βασικός στόχος των ΑΕΙ παραμένει οι νεοεισαχθέντες φοιτητές να έχουν γνώσεις περισσότερο σφαιρικές και υψηλοτέρου επιπέδου σε βασικά μαθήματα. «Ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί με την αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης».
- Για να καταγραφούν τα θετικά αποτελέσματα των αλλαγών θα απαιτηθεί χρόνος. «Η αναμόρφωση και αναβάθμιση θα αποδώσει σε βάθος χρόνου (δεκαπενταετία) και θα στοχεύει στο να “παράγει” αποφοίτους Λυκείου με συγκρότηση και υψηλού επιπέδου γενική μόρφωση. Αυτοί οι απόφοιτοι τότε, ίσως θα είναι ικανοί να εισάγονται όλοι στα ΑΕΙ χωρίς εξετάσεις. Παράλληλα, πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η καθιέρωση μιας αξιολόγησης από το Γυμνάσιο στο Λύκειο με εξετάσεις. Με τον τρόπο αυτό, οι καλύτεροι μαθητές θα προορίζονται για τα ΑΕΙ, ενώ οι υπόλοιποι θα στρέφονται προς την τεχνική εκπαίδευση (μέσες τεχνικές σχολές ηλεκτρολόγων, μηχανικών, υδραυλικών κ.ά.)», τονίζει η επιτροπή. Και συμπληρώνει εμφατικά:
- «Η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση λοιπόν είναι η αρχή του προβλήματος και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Επειδή όμως η αναμόρφωση αυτή αναμένεται να αποδώσει σε βάθος χρόνου, όπως αναφέρθηκε ήδη, κρίνεται σκόπιμο και απαραίτητο να γίνουν παράλληλα με τις παραπάνω αναβαθμίσεις, κάποιες διορθωτικές παρεμβάσεις στο σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ οι οποίες, μέσω του εξεταστικού, θα αναβαθμίσουν, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, το Λύκειο».
Για το ζήτημα του συστήματος πρόσβασης έχει διατυπωθεί η πρόταση της επιτροπής του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας υπό τον πρόεδρό του κ. Θάνο Βερέμη, ενώ τις δικές του θέσεις έχει παρουσιάσει και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
Τι προτείνουν
Η επιτροπή της Συνόδου των Πρυτάνεων προτείνει:
- Το σημερινό σύστημα εθνικών εξετάσεων, με ευθύνη του υπουργείου Παιδείας και συμμετοχή στα εξεταζόμενα θέματα καθηγητών δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, θεωρείται αντικειμενικό και αδιάβλητο και πρέπει να συνεχιστεί.
- Η βάση του «10» πρέπει οπωσδήποτε να διατηρηθεί και ο βαθμός του Λυκείου να μη λαμβάνεται υπόψη.
- Οι εξετάσεις για τα ΑΕΙ πρέπει να διενεργούνται μετά τις απολυτήριες εξετάσεις του Λυκείου και με όσους λαμβάνουν το απολυτήριο.
- Οι υποψήφιοι θα εξετάζονται σε περιορισμένο αριθμό μαθημάτων (4 - 6), ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο που θα επιλέγουν.
- Κάθε υποψήφιος θα επιλέγει Τμήματα αποκλειστικά από ένα επιστημονικό πεδίο (π.χ. Νομικής, Φυσικομαθηματικής, Φιλοσοφικής, Ιατρικής, κ.λπ.).
- Τα επιστημονικά πεδία θα επαναπροσδιοριστούν από τα ΑΕΙ και φυσικά θα είναι πολύ περισσότερα από τα 5 που ισχύουν σήμερα.
- Για κάθε επιστημονικό πεδίο θα ορίζονται τα εξεταστέα μαθήματα και η ύλη αυτών.
- Η εξεταστέα ύλη θα αποδεσμευθεί από την ύλη της Γ΄ Λυκείου, θα διευρυνθεί και θα περιλαμβάνει συμπυκνωμένες τις βασικές γνώσεις από το σύνολο της ύλης που διδάχθηκε ο υποψήφιος στο Λύκειο. Η ύλη αυτή θα έχει σχέση με τις προαπαιτούμενες γνώσεις του κάθε επιστημονικού πεδίου στα επιμέρους μαθήματα. Η εξεταστέα ύλη κάθε επιστημονικού πεδίου θα καθοριστεί ύστερα από συνεργασία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση) και των αντίστοιχων Τμημάτων των ΑΕΙ.
- Η εισαγωγή των φοιτητών να γίνεται αρχικά σε Σχολές και μετά το πρώτο έτος, ανάλογα με τις επιδόσεις, να επιλέγεται το Τμήμα. Με το σύστημα αυτό θα περιοριστεί σημαντικά η «χαλάρωση» και η «αδιαφορία» πρωτοετών φοιτητών που έχει σοβαρές συνέπειες στη συνέχεια των σπουδών τους.
- Να δημιουργηθεί μητρώο πιστοποιημένων βαθμολογητών από καθηγητές που διαθέτουν εμπειρία ή έχουν λάβει ειδική επιμόρφωση και αξιολογούνται ετησίως με βάση την επίδοσή τους.
- Να ψηφιοποιούνται για λόγους διασφάλισης της διαφάνειας, τα γραπτά δοκίμια ώστε να καθίσταται δυνατή η πρόσβαση του κάθε υποψήφιου στο γραπτό του μέσω του Διαδικτύου με χρήση ειδικού προσωπικού κωδικού.
Στις 6 και 7 Μαρτίου
Η επιτροπή της Συνόδου των Πρυτάνεων, αποτελείται από τους πρυτάνεις Χρήστο Κίττα (Παν. Αθηνών), Αναστάσιο Μάνθο (ΑΠΘ), Γεώργιο Ζέρβα (Γεωπονικό Αθηνών), Ανδρέα Τρούμπη (Παν. Αιγαίου), τον πρόεδρο της διοικούσας επιτροπής του Ανοιχτού Πανεπιστημίου Κωνσταντίνο Σαφαρίκα και τους αντιπρυτάνεις Σήφη Παπαματθαιάκη (Παν. Κρήτης) και Στυλιανό Σταματόπουλο (Δημοκρίτειο Θράκης). Εντός της εβδομάδας, η επιτροπή θα οριστικοποιήσει την πρότασή της, η οποία θα παρουσιαστεί επισήμως στη Σύνοδο των Πρυτάνεων στις 6 και 7 Μαρτίου.
Υπέρ και κατά του διαλόγου
Τις προσεχείς ημέρες ξεκινά επί της ουσίας ο διάλογος για τις αλλαγές στο Λύκειο και το σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ. Ο διάλογος θα διεξαχθεί στο Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ), που λειτουργεί στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ). Πώς αποτυπώνεται έως τώρα η έναρξη της διαδικασίας;
- Το ΠΑΣΟΚ και ο ΛΑΟΣ έχουν αποδεχθεί την πρόσκληση του υπουργού Παιδείας κ. Αρη Σπηλιωτόπουλου. Βεβαίως, το αρχικό «ναι» δεν σημαίνει ότι τα κόμματα θα παραμείνουν στον διάλογο έως το πέρας της διαδικασίας.
- Ως προς τις ομοσπονδίες, η ΟΛΜΕ (καθηγητές) απάντησε αρνητικά, σε αντίθεση με την Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος, την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών και τη ΓΣΕΕ. Επίσης, συμμετοχή έχει δηλώσει η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικού Προσωπικού ΤΕΙ σε αντίθεση με την ομοσπονδία των πανεπιστημιακών.
- Παρούσες θα είναι και οι διοικήσεις των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, όπως εκπροσωπούνται από τις Συνόδους των Πρυτάνεων και των Προέδρων αντίστοιχα.
Παρότι ο διάλογος δεν έχει αρχίσει επίσημα, σχέδια προτάσεων –κυρίως για το εξεταστικό σύστημα– έχουν δημοσιοποιηθεί (πλην αυτού της Συνόδου των Πρυτάνεων που παρουσιάζει η «Κ»). Ετσι, επιτροπή που συστάθηκε στο πλαίσιο του ΕΣΥΠ προτείνει εναλλακτικά δύο προτάσεις. Σε γενικές γραμμές, η πρώτη κάνει λόγο για αύξηση από τη -΄ Λυκείου των ωρών διδασκαλίας των υπό εξέταση μαθημάτων και συνέχιση της διδασκαλίας τους για «κάποιες» ώρες το απόγευμα. Η δεύτερη κάνει λόγο για προπαρασκευαστικό έτος μετά το απολυτήριο Λυκείου. Μετά την απόκτηση του απολυτηρίου Λυκείου, οι μαθητές που επιθυμούν την εισαγωγή τους σε κάποιο ΑΕΙ, παρακολουθούν ένα πρόσθετο προπαρασκευαστικό έτος. Το πρόγραμμα του έτους αυτού διευθύνεται από τους Διευθυντές των Λυκείων και οι μαθητές θα διδάσκονται μόνον τα μαθήματα των εξετάσεων για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
- Ο πρόεδρος του ΣΠΔΕ κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης έκανε λόγο για δυνατότητα όλων των αποφοίτων λυκείου όποτε το επιθυμούν να δίνουν εξετάσεις σε ειδικό εξεταστικό φορέα.
- Η ΟΛΜΕ ζητεί ουσιαστικά να παραμείνει το ισχύον σύστημα με μείωση των υπό εξέταση μαθημάτων.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100059_22/02/2009_304467
Σχόλια