«Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το µυστικό του Μονόκερου», το ενδέκατο κόµικ του Ερζέ, είναι το τελευταίο επίτευγµα του Στίβεν Σπίλµπεργκ

Ο Στίβεν Σπίλµπεργκ ήρθε για πρώτη φορά στη ζωή του σε επαφή µε το όνοµα Τεν Τεν αρκετά µεγάλος. Την «πάσα» τού την είχαν δώσει οι γαλλικές εφηµερίδες, όταν το 1981 «Οι κυνηγοί της Χαµένης Κιβωτού» του Σπίλµπεργκ είχαν «ανοίξει» στη Γαλλία. Ο αµερικανός σκηνοθέτης δεν ξέρει γαλλικά αλλά ξεφυλλίζοντας τις εφηµερίδες του έκανε εντύπωση που η λέξη Tintin εµφανιζόταν διαρκώς στα κείµενα. Τι σήµαινε Tintin; Και τι δουλειά είχε στις κριτικές του Ιντιάνα Τζόουνς;

Η περιέργεια του Σπίλµπεργκ για τον Τεν Τεν θα αυξανόταν περισσότερο όταν θα αντιλαµβανόταν ότι οι γάλλοι κριτικοί συνέκριναν τις περιπέτειες του διάσηµου ρεπόρτερ που έπλασε η φαντασία του γάλλου κοµίστα Ερζέ (ψευδώνυµο του Ζορζ Ρεµί) µε εκείνες του αρχαιολόγου Ιντιάνα Τζόουνς της ταινίας του Σπίλµπεργκ. Αµέσως ο σκηνοθέτης άρχισε να αναζητεί πληροφορίες για τον βέλγο δηµοσιογράφο που µε βοηθό τον σκύλο Μιλού αλωνίζει τον κόσµο ζώντας µεγάλες περιπέτειες. Η πρώτη που έπεσε στα χέρια του Σπίλµπεργκ ήταν οι «Επτά κρυστάλλινες µπάλες». «Κάθε καρέ του Τεν Τεν σφύζει από ζωντάνια και ενέργεια, κάθε ιστορία του είναι και ένα εν δυνάµει storyboard για ταινία µυθοπλασίας» είναι η γνώµη του σκηνοθέτη. «Με άλλα λόγια, ο Τεν Τεν είχε ανέκαθεν το σινεµά στο DNA του. Με το που τελείωσα το πρώτο κόµικ του που έπεσε στα χέρια µου µε είχε κερδίσει ολοκληρωτικά. Ηµουν πλέον πεπεισµένος ότι οι δρόµοι µας θα συναντηθούν ξανά κάποια στιγµή στο µέλλον».

Φάτσα για... ευρώ

Ο Ζορζ Ρεµί, γεννηµένος στις Βρυξέλλες το 1907 (γιος εργάτη βιοµηχανίας ζαχαροπλαστικής), εµπνεύστηκε τον Τεν Τεν στα τέλη της δεκαετίας του 1920, όταν σχεδίαζε ένα κόµικ στριπ για τη βελγική εφηµερίδα «Le XXe Siecle» («Ο 20ός αιώνας»).

Η επιτυχία της πρώτης περιπέτειας του Τεν Τεν, «Ο Τεν Τεν στη χώρα των Σοβιετικών», ήταν άµεση. Οταν η σειρά του κόµικ ολοκληρώθηκε, η εφηµερίδα διοργάνωσε πάρτι σε σιδηροδροµικό σταθµό. Χιλιάδες φαν έδωσαν το «παρών», ενώ ένας πρόσκοπος παρίστανε τον Τεν Τεν µε ζελέ στο κεφάλι ώστε να κρατιέται ψηλά το «κοκοράκι» της ξανθιάς κόµης του ρεπόρτερ.

Η τεράστια επιτυχία σήµανε και τις αναγκαίες συνέχειες. Στα χρόνια που θα ακολουθούσαν οι περιπέτειες του Τεν Τεν επρόκειτο να κάνουν πάταγο. Μεταφράστηκαν σε περισσότερες από 60 γλώσσες και ξεπέρασαν τα 250 εκατ. αντίτυπα σε παγκόσµιες πωλήσεις. Ο Τεν Τεν είναι το πρώτο κόµικ που µπήκε ποτέ στο Κέντρο Ποµπιντού. Το πρόσωπό του έγινε γραµµατόσηµο αλλά και... κέρµα ευρώ. Οι ευκρινείς γραµµές στο σκίτσο του Ερζέ αποτέλεσαν πηγή έµπνευσης για κορυφαίους εκπροσώπους της pop art, όπως ο Ρόι Λίχτενσταϊν και ο Αντι Γουόρχολ.

Θα χρειαζόταν όµως να περάσει σχεδόν µισός αιώνας από τη γέννηση του Τεν Τεν στο χαρτί ως το µεγαλόπρεπο πέρασµά του στη µεγάλη οθόνη. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι ο Ρεµί δεν θα έβλεπε ποτέ το αποτέλεσµα. Ο ίδιος είχε προσπαθήσει να προσεγγίσει το Χόλιγουντ, χωρίς επιτυχία. Οταν έστειλε στην εταιρεία Disney ένα πακέτο µε αντίτυπα περιπετειών του Τεν Τεν, το πακέτο επέστρεψε έπειτα από λίγο καιρό.

Η ευλογία του Ερζέ

Το Χόλιγουντ δεν δέχθηκε το χτύπηµα της πόρτας από τον Τεν Τεν, ωστόσο τελικά χτύπησε... το ίδιο την πόρτα του. Το σχέδιο για τη φιλόδοξη κινηµατογραφική προσαρµογή του Τεν Τεν από τον Στίβεν Σπίλµπεργκ έχει τις ρίζες του στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1980. Συγκεκριµένα το 1983, όταν ο Σπίλµπεργκ γύριζε τη δεύτερη ταινία του Ιντιάνα Τζόουνς («Ο Ιντιάνα Τζόουνς και ο Ναός του Χαµένου Θησαυρού») στο Λονδίνο.

Τότε τηλεφώνησε στον 75χρονο Ερζέ, ο οποίος είχε δει τους «Κυνηγούς της Χαµένης Κιβωτού» και του είχαν αρέσει, για την αγορά του δικαιώµατος της χρήσης του ήρωα στον κινηµατογράφο. Ολα πάγωσαν όµως όταν ο Ζορζ Ρεµί πέθανε λίγες ηµέρες πριν από τη συνάντησή του µε τον Σπίλµπεργκ στις Βρυξέλλες. Ο τελευταίος εξασφάλισε από τη χήρα του κοµίστα Φάνι Ρόντγουελ τα δικαιώµατα για την κινηµατογραφική µεταφορά των περιπετειών του Τεν Τεν, αλλά διάφοροι λόγοι (δεσµεύσεις για άλλες ταινίες, σενάριο, χρήµατα κτλ.) εµπόδιζαν όλα αυτά τα χρόνια τη δηµιουργία της ταινίας. Ολα αυτά ως πριν από δύο χρόνια, όταν στο Φεστιβάλ Καννών ο Σπίλµπεργκ ανακοίνωσε ότι θα συνεργαζόταν µε τον Πίτερ Τζάκσον στη δηµιουργία τριών ταινιών Τεν Τεν.

Ο Πίτερ Τζάκσον (επίσης µέγας φαν του Τεν Τεν) ήταν εκείνος που έπεισε τον Σπίλµπεργκ ότι ο ιδανικότερος τρόπος για να µεταφεθεί το κόµικ στη µεγάλη οθόνη ήταν µέσω της τεχνικής του performance capture. Στην πράξη αυτό σηµαίνει ότι τα πρόσωπα των ηθοποιών που έχουν επιλεγεί θα θυµίζουν καρτούν, έτσι όπως είχε συµβεί µε τον Τοµ Χανκς στο «Πολικό εξπρές» του Μποµπ Ζεµέκις, αλλά και µε τον Σκρουτζ που απέδωσε ο Τζιµ Κάρεϊ στη «Χριστουγεννιάτικη ιστορία», επίσης του Ζεµέκις.

«Το πρώτο µέρος της ταινίας, που είναι και το πιο µυστηριώδες, οφείλει πολλά όχι µόνο στο φιλµ νουάρ αλλά και στο θέατρο του Μπέρτολντ Μπρεχτ» δήλωσε ο Στίβεν Σπίλµπεργκ αναφερόµενος στη νυχτερινή ατµόσφαιρα και στα σκοτεινά πλάνα της ταινίας. «Την ίδια ώρα όµως θα είναι µια διαολεµένη περιπέτεια!».

Αν ο Μπέρτολντ Μπρεχτ έχει βάλει το χεράκι του στην αισθητική των κλειστών χώρων της ταινίας, η τεχνολογία CGI έχει αναλάβει όλα τα υπόλοιπα. «Με ζωντανούς ηθοποιούς πρέπει να αναζητήσεις πρόσωπα που µοιάζουν σε αυτά που θέλεις να παρουσιάσεις» είπε ο Τζάκσον.

«Με αυτόν τον τρόπο όµως δεν µπορείς να αποδώσεις επακριβώς αυτό που ο Ερζέ ζωγράφισε. Αναπόφευκτα το αποτέλεσµα θα είναι αρκετά διαφορετικό. Με το CGI όµως είχαµε τη δυνατότητα να ζωντανέψουµε επακριβώς τον κόσµο του Τεν Τεν, να διατηρήσουµε τις στυλιζαρισµένες καρικατούρες των προσώπων».

Οι ήρωες

Ολοι οι βασικοί ηθοποιοί που συµµετέχουν είναι Βρετανοί. Ανάµεσά τους ο τελευταίος Τζέιµς Μποντ Ντάνιελ Κρεγκ, ο οποίος υποδύεται τον Ιβάν Ιβάνοβιτς Σακχαρίν, τον «αρχικακό» της ταινίας. Ο φαφλατάς θαλασσόλυκος Κάπτεν Χάντοκ, που στις φλέβες του κυλά θαλασσόνερο ανάµεικτο µε αλκοόλ και είναι ο καλύτερος φίλος του Τεν Τεν, βρήκε την κινηµατογραφική µορφή του στο πρόσωπο του... άρχοντα του motion capture Αντι Σέρκις, ο οποίος είχε δώσει την εικόνα του Γκόλουµ στο δεύτερο µέρος του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών».

Το κωµικό ντουέτο Σάιµον Πεγκ - Νικ Φροστ (γνωστοί από κωµωδίες όπως «Το ξύσιµο των νεκρών» και το «Καυτοί και άσφαιροι») ανέλαβε τους ασυναγώνιστους στις γκάφες, σχεδόν πανοµοιότυπους ντετέκτιβ Ντυπόν και Ντυπόν, οι οποίοι αδυνατούν να εντοπίσουν τη λύση του µυστηρίου. Οσο για τον ίδιο τον Τεν Τεν, θα φέρει τη µορφή του νεαρού ηθοποιού Τζέιµι Μπελ, τον οποίο πρωτογνωρίσαµε ως «Μπίλι Ελιοτ».

Ενας νεαρός Βέλγος ήρωας ετών 82

* Το πρώτο κόμικ με ήρωα τον Τεν Τεν δημοσιεύθηκε στις 10 Ιανουαρίου 1929 στο παιδικό ένθετο «Le Petit Vingtieme» της βελγικής εφημερίδας «Le XXe Siecle» («Ο 20ός αιώνας»).

* Οι περιπέτειες του Τεν Τεν είναι 24, με τελευταία το ανολοκλήρωτο «Tintin and Alph-Art», που κυκλοφόρησε μετά τον θάνατο του Ερζέ. * Από την πρώτη έκδοσή τους ως σή μερα έχουν πουλήσει περισσότερα από 200 εκατ. αντίτυπα σε όλον τον κόσμο, από τα οποία τα 120 εκατ. στη Γαλλία και μόλις 4 εκατ. στην Αμερική.

* Εχουν μεταφραστεί σε 60 γλώσ σες. Στην Κίνα αποκαλούν τον Τεν Τεν Ντινγκ Ντονγκ και στα εσπεράντο το όνομά του είναι Τίνκχο.

* «Το μυστικό του Μονόκερου» είναι το πιο δημοφιλές βιβλίο Τεν Τεν και, σύμφωνα με τον Μαρκ Ρόντγουελ του εκδοτικού οίκου Moulinsart (στον οποίο ανήκουν τα δικαιώματα του κόμικ), μετά το «Ο Τεν Τεν στο Θιβέτ» ήταν το πιο αγαπημένο βιβλίο του Ερζέ. Ο οίκος επέτρεψε δημιουργική ελευθερία στους κινηματογραφιστές υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα χαθεί η γνησιότητα του ήρωα.

* Η πρώτη ταινία με τον Τεν Τεν ως ζωντανό χαρακτήρα γυρίστηκε το 1961. Ηταν το «Tintin et le mystere de la Toison d’ or» (ο ελληνικός τίτλος «Το παιδί και το χρυσόμαλλον δέρας», 1961), που γυρίστηκε από τον Ζαν-Ζακ Βιέρν στην Τουρκία και στην Ελλάδα, με τον Ζαν-Πιερ Ταλμπό στον ρόλο του δημοσιογράφου (έπαιζαν μάλιστα και έλληνες ηθοποιοί όπως ο Δημήτρης Μυράτ, ο Δήμος Σταρένιος και η Δώρα Στράτου ). Τρία χρόνια αργότερα ο Ταλμπό θα επαναλάμβανε τον ρόλο στο «Tintin et les oranges bleus» που δεν προβλήθηκε ποτέ στην Ελλάδα.

Πότε & πού

Η ταινία «Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το μυστικό του Μονόκερου» θα προβληθεί στις αίθουσες στις 3 Νοεμβρίου (διανομή Feelgood)

http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=427465&h1=true